Бөгөн көн аяҙ булһа, ҡыш һалҡын килер, тиҙәр

Ҡыштың - тәүге, йылдың һуңғы айы декабргә лә аяҡ баҫтыҡ. Халыҡ һынамыштарына ҡарағанда, 2 декабрҙә аяҙ көн ҡыштың һалҡын килеүе тураһында һөйләй. Әгәр был көндө ҡар төшһә, ғинуарға тиклем сатлама һыуыҡтар көтмәгеҙ.

3 декабрь көндө ҡар яуһа, 3 июндә көслө ямғыр яуа. Әгәр киреһенсә булһа, йәй иртә килер.
4 декабрь күктә болоттар күп булһа, бер аҙҙан һыуытасаҡ.
5 декабрҙә ныҡ һалҡын булһа, тимәк, оҙаҡламай бурандар башланыр.
6 декабрь көндө ҡар төшһә, һыуыҡтар булыр. Әгәр был көндө епшек ҡар яуһа, Яңы йылға тиклем ҡышты көтмәгеҙ.

7 декабрҙә күктә йондоҙҙар балҡып торһа, һауа торошо кинәт үҙгәрер. Әгәр был көндө йондоҙҙар атылһа, ҡышын ҡар аҙ яуа, ә мартта көслө һыуыҡтар килер.
8 декабрь көндө мөрйәнән сыҡҡан төтөнгә иғтибар итәләр. Әгәр ул өҫкә күтәрелһә, тиҙҙән ҡар яуыр. Таралып китһә, елле булыр.
9 декабрҙә болоттар ергә һалынып торһа, бер аҙҙан һыуыҡтар етер.
10 декабрь көндө эт һәм бесәйҙәр үҙҙәрен ғәҙәттәгенән тынысыраҡ тотһа, ҡаты һыуыҡ һәм ыжғыр буран көтөгөҙ.

11 декабрь көндө бесәй тырнанһа, һыуыта. Эт өрөп, шыңшый икән, бик көслө һыуыҡтар киләсәк.
12 декабрҙә әҙерәк болотлап торһа, һыуыта. Көн томанлы икән - тиҙҙән көслө ел һәм буран булыр.
13 декабрь көндө ҡар яуһа, ул ерҙә барлығы 110 көн ятыр.
14 декабрҙәге ҡаурый-ҡаурый ҡатламлы болоттар һыуыҡтар тураһында киҫәтә.

15 декабрь көндө ямғыр яуһа, ул 40 көн буйына дауам итә.
16 декабрҙә балыҡсылар яҡшы табыш менән ҡайтһа, ҡыш йылы килер.
17 декабрь көндө ағас ботаҡтарында ҡар ята икән, ҡыш һалҡын килер.
18 декабргә тиклем бер тапҡыр ҙа һыуыҡтар булмаған икән, тимәк, тиҙ арала епшек ҡар бураны булыр.

19 декабрҙә бесәйҙәр ауыҙ-моронон тәпәйе менән ҡаплап йоҡлаһа, тиҙ арала көслө һыуыҡтар килер.
20 декабрҙә бесәйҙәр һыу эсһә, көслө яуым-төшөм булыр.
21 декабрҙә ҡояш ғәҙәттәгенән иртәрәк сыҡһа, ҡар яуа.
22 декабрҙә көн аяҙ булып, ҡар яуһа – йылы ҡышҡа ишара.

23 декабрҙәге буран – көслө һыуыҡтар билдәһе.
24 декабрҙә ҡоштар түбән осһа, ел көсәйер. Көньяҡтан иҫкән ел көндөң йылыныуы тураһында һөйләй.
25 декабрҙә киләһе йылдың уңышлы килеү-килмәүен белеү өсөн был көндө сейә ботағы киҫеп, уны ер һалынған сүлмәккә ултыртҡандар. Ул Раштыуаға япраҡ ярһа, йыл уңышлы килә тип һаналған.
26 декабрҙән башлап 12 көн һыуыҡ була икән, ҡыш сатлама һалҡын килер.

27 декабрҙә төндә ағастарҙы бәҫ һырыһа, ҡыш һыуыҡ килә. Иртәнге сатлама һыуыҡ тиҙ арала көслө ел һәм ҡар бураны буласағын иҫкәртә.
28 декабрь көндө йылы була икән, тимәк, көслө һыуыҡтар ҡыш аҙағында ғына киләсәк.
29 декабрҙәге һалҡын әсе ел Раштыуа һалҡындарының дауамлы булыуы хаҡында иҫкәртә. Болотло, елле көн – кинәт йылытыуға.

30 декабрҙә ҡар яуһа, Яңы йыл төнө һалҡын булыр.
31 декабрҙә иларға һәм күңелһеҙләнергә ярамай, юғиһә йыл буйы шундай кәйеф оҙата барасаҡ.

Фото: Фирюза Рахматуллина

Автор: Карима Усманова

Сығанаҡ: Башҡортостан гәзите