Рухы шат булһын!

Рухы шат булһын!

Үтәгән ауылы билдәле шәхестәре менән дан тота. Улар араһында Башҡорт АССР-ының Социалистик Хеҙмәт Геройы исемен алған тәүге ҡатын-ҡыҙ – Банат Батырова ла бар.

Ауыл мәктәбендә данлыҡлы яҡташы­быҙҙың тыуыуына 120 йыл тулыуға арналған хәтер кисәһендә мәртәбәле ҡунаҡтар – Башҡортостандың Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай депутаты Ти­мерғәле Ураҙғолов, Яңы Ҡыйышҡы ауыл Советы ауыл биләмәһе башлығы Фәнзиә Өмәтҡолова, яҙыусы, шағир, журналист, рәссам Риф Йөҙлөкбаев һәм ауылдашта­ры, туғандары ҡатнашты.

Тәүге һүҙ Банат Хәйрулла ҡыҙының ауылдашы Тимерғәле Рәлис улына би­релде:

- Тыуған ауылым Иҫке Мусала мине бала саҡтан: “Банат әбейегеҙ кеүек ты­рыш булығыҙ, халыҡ өсөн эшләгеҙ!” – тип, уның миҫалында эшкә өйрәтеп үҫтерҙеләр. Ошондай матур кисә ойошторғанығыҙ һәм махсус хәрби операци­яға оло ярҙам күрһәткәнегеҙ өсөн оло рәхмәт белдерәм. Гуманитар ярҙам алып барған һайын ир-егеттәр сәләмдәрен әйтеп ҡалалар, рәхмәттәрен белдерәләр. Шайморатов батальонында хеҙмәт ит­кән бер егетте йөрәк тәңгәлендә, түш кеҫәһендә йөрөткән балалар яҙған бер шәлкем хаттар үлемдән ҡотҡарып алып ҡалған, - тигән изге һүҙҙәрен еткерҙе һәм Үтәгән мәктәбе директоры Зорина Иҙрисоваға махсус хәрби операцияға оло ярҙам күрһәткәндәре өсөн БР Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай һәм БР Эшҡы­уарҙарының ирекмәндәр штабы исе­менән Рәхмәт хаттары тапшырҙы.

Һәр ваҡыт йәмле саралар менән ҡыу­андырып торған Үтәгән мәктәбе коллек­тивына, барлыҡ яҡташтарына Фәнзиә Фәнүз ҡыҙы ла матур теләктәрен юлла­ны һәм:

- Хәҙерге балалар үҙҙәре сөгөлдөр үҫ­тереү эшен күрмәһәләр ҙә, ошондай са­ралар аша Үтәгәнгә килен булып төшкән һәм ауылды данлаған Банат Батырова­ның исеме уларҙың хәтерҙәренә һеңеп ҡаласаҡ. Үтәгәндәр әле лә тырышып донъя көтә, һәр сарала әүҙем ҡатнаша, - тигән маҡтау һүҙҙәрен әйтте.

Риф Хажиәхмәт улы яҡташыбыҙ ту­раһында хәтирәләре менән бүлешкәс, үҙенең шәхси архивында һаҡланған бо­ронғо фотолары менән таныштырҙы һәм уларҙы мәктәп музейына тапшырҙы.

Артабан сығыш яһаусы Минифә Бат­талова Банат Батырова иҫтәлегенә арнап яҙған “Ете ҡыҙ” шиғырын һөйләне.

Банат Батырованың эшен дауам итеүсе ейәнсәре Миңнинур Ҡаһирова иһә нәнәһенең исеменә тап төшөрмәүе, намыҫлы хеҙмәт итеүе хаҡында бәйән итеп, мәктәпкә сәғәт бүләк итте.

Мәктәп уҡыусылары һәм уҡытыу­сылары, ауыл халҡы әҙерләгән моңло йырҙар, дәртле бейеүҙәр, ҡурай моңда­ры, сәхнәләштереүҙәр, Ҡырмыҫҡалы үҙәкләштерегән китапханалар систе­маһының күргәҙмәһе лә тамашасылар күңеленә хуш килде

Сығыш яһаусыларҙың һәр береһе ти­ерлек: “Банат Хәйрулла ҡыҙының рухы шат булһын!” - тигән һүҙҙәрҙе ҡабатла­ны. Ошондай йәмле хәтер кисәһенән һуң ысынлап та уның рухы шатланған­дыр, тип ышанғы килә.

Дилара ҠОҘАЙҒОЛОВА, Үтәгән ауылы старостаһы:

- Банат Батырова менән күрше йәшәргә насип бул­ды. Беҙ уны “Банат әбей” тип йөрөтә торғайныҡ. Әле­ге көндә ауылда уның звеноһында эшләүсе өс ҡатындың балалары иҫән. Фәтҡиә әбей Байгилдина (Хәсәнова) менән Закирә әбей Искәндәрова (Хөсәйенова) һөйләгән­дәр буйынса китап яҙырлыҡ. Улар әсәйҙәренең ауыр эшен күреп үҫкәндәр. “Өфөгә Юғары Советҡа барырға булһа, Банат апайҙы күмәкләшеп әҙерләй торғайнылар. Ауыр ваҡыттар, кейемгә ҡытлыҡ заманы булғас, кемдер күлдәген биреп тора, кемеһелер шәлен, аяҡ кейемен кил­терә”, - тигән хәтирәләре менән бүлеште улар. Шәкәр сөгөлдөрөн орлоҡтан үҫтереү беҙҙең яҡта тәүҙә килеп сыҡмаған бит. Шуға күрә тәүге ваҡыттарҙа иртә яҙҙан тәҙрә төптәрендә гөл кеүек үҫентеләр үҫтергәндәр. Шунан уны баҫыуға алып барып ҡул менән ултыртҡандар. Кәсеүәндән һыу ташып ҡойғандар һәм өсәр тапҡыр утап сыҡҡандар. Ҡыш көндәре иһә өй беренсә йөрөп, ашлама өсөн ҡош тиҙәге, көл йыйғандар. Был эште тик ҡатындар ғына башҡарған, сөнки ир-егет­тәр һуғышта булған. Оло ярҙам күрһәткән ауыл бабайҙарына сикһеҙ рәх­мәтле булған улар. Ошо кешеләр иҫән саҡта радио һәм телевидение сюжет төшөрһә бигерәк шәп булыр ине. Әлеге көндә Банат әбейҙең бүләһе – “Мура­вей” позывнойлы яугир махсус хәрби операцияла ҡаһарманлыҡ күрһәтә.

 Илмир ИСЛАМҒОЛОВ, Үтәгән мәктәбен тамамлаусы :

- Беҙгә бала саҡтан сө­гөлдөр эшләргә тура килде. Сөгөлдөр эшләү – бик ауыр эш, бигерәк тә балалар өсөн. Ауыр ҙа, һыуыҡ һәм бысраҡ булыуға ҡарамаҫтан беҙҙең кеүек мәктәп уҡыусылары­на үҙенә күрә ҡыҙыҡ була торғайны, әлбиттә. Үҙе­геҙ беләһегеҙ, бала саҡта, ғәҙәттә, уҡығы ла килмәй, мәктәптә лә ултырғы кил­мәй. Етмәһә, сөгөлдөрҙә эшләгәндәрҙең барыһын да тәмле итеп ашаталар. Балалар өсөн ауыры­раҡ булһа ла, был эш беҙҙе сыныҡтырҙы. Эштән ҡурҡмаҫҡа өйрәндек. Сөгөлдөр эшләү ҙур тор­мош мәктәбе булды. Банат Батырова кеүек ке­шеләрҙе оноторға ярамай, һәр ваҡыт беҙҙең хә­терҙә булырға тейеш, сөнки улар үҙҙәренең ысын тырыш хеҙмәте менән данға эйә булған кешеләр.

Розалия НАЗАРОВА.

Автор фотолары.