Бөгөн - РФ Прокуратураһы хеҙмәткәрҙәре көнө.
Халыҡтың прокуратураға ышанысы кәмемәй.
Прокуратура хеҙмәткәрҙәре үҙҙәренең һөнәри байрамын билдәләй. Петр I тарафынан раҫланған төп күҙәтеү ведомствоһы – дәүләттең ышаныслы ҡалҡаны булып торған прокуратура хеҙмәте ойошторолоуға быйыл 302 йыл тула. Өс быуаттан ашыу тарихы булған был хеҙмәт ҡанун һәм хоҡуҡ тәртибе һағында тороуын дауам итә.
Һөнәри байрамдары уңайынан район прокуроры ярҙамсыһы, юстиция советнигы Марсель Йәһүҙинға үҙебеҙҙҙе ҡыҙыҡһындырған һорауҙар менән мөрәжәғәт иттек һәм уҙған йыл мәғлүмәттәренә таянып, ниндәйҙер кимәлдә башҡарылған эштәргә байҡау яһаныҡ.
- Марсель Рафиҡ улы, районда законлылыҡты тәьмин итеү йәһәтенән ниндәй эштәр башҡарыла?
- Мин үҙем Ҡырмыҫҡалы районында был вазифала 2023 йылдың апреленән эшләйем. Быға тиклем Мәләүез районы прокуратураһында һәм Өфөлә республика прокуратураһының үҙәк аппаратында тәжрибә тупланым.
Һәр ваҡыттағыса, үткән йылда ла район биләмәһендәге дәүләт һәм йәмғиәт өсөн актуаль булған өҫтөнлөклө йүнәлештәр буйынса айырыуса киҫкен проблемалар хәл ителде. Закондар үтәлешен күҙәтеүҙе тәьмин иткәндә, кешенең һәм граждандың хоҡуғын һәм азатлығын яҡлағанда, район прокуратураһы тарафынан уҙғарылған тикшереүҙәрҙең күпселеге закон боҙоусыларҙы яуаплылыҡҡа тарттырыу, шул иҫәптән РФ Енәйәти-процессуаль Кодекс талаптарына ярашлы енәйәти эҙәрлекләү кеүек мәсьәләләрҙе хәл итеү йәһәтенән күп эштәр башҡарылды. Прокуратураның эше, тәү сиратта – граждандарҙың, йәмғиәттең һәм дәүләттең хоҡуҡтарын һәм законлы мәнфәғәтен яҡлауҙы тәьмин итеү. Шулай уҡ райондағы көндәлек ваҡиғалар күҙәтеп барыла һәм һәр саҡ мониторингта тотола.
- 2023 йылда закон боҙоу осраҡтары күп булдымы?
- Үткән йылда закон боҙоу осраҡтарының иҫәбе 2022 йылдағы һандарҙан айырылмай. Бер кимәлдә бара, тип әйтергә була.
- Хаҡлыҡ эҙләп, прокуратураға килеүселәр күпме?
- 2023 йылда барлығы 606 ялыу ҡабул иттек. Һәр бер алтынсы ялыу, йәғни 114-е ҡәнәғәтләндерелде һәм раҫлау тапты. Шәхси ҡабул итеүгә 69 граждан килде. Шәхсән мөрәжәғәт итеүсе граждандарға, әлбиттә, ҙур өҫтөнлөк бирелә, сөнки урында уҡ барлыҡ кәрәкле мәғлүмәтте тупларға, хәлде асыҡларға мөмкин.
- Күбеһенсә ниндәй һорауҙар менән мөрәжәғәт итәләр?
- Күберәге суд приставтарына ҡарата ялыуҙар менән мөрәжәғәт итәләр. Шулай уҡ пенсия күләменә риза булмаусылар һаны ла байтаҡ. Полиция хеҙмәткәрҙәренең һәм участковыйҙар эшмәкәрлегенә ҡаршы ялыуҙар ҙа даими рәүештә килеп тора. Торлаҡ-коммуналь хужалығына һәм ер участкаларына бәйле һорауҙар менән дә килеүселәр бихисап. Ҡайҙалыр ялыу яҙғандар, әммә яуап ала алмағандар ҙа беҙгә мөрәжәғәт итергә мәжбүр була.
- Аноним ялыуҙарҙы ла ҡарайһығыҙмы?
- Аноним ялыуҙарҙы тикшерәбеҙ, әлбиттә, әммә күп осраҡта бындай ялыуҙар дөрөҫлөккә тап килмәй һәм раҫланмай.
- Һеҙ социаль селтәрҙәрҙе лә әүҙем күҙәтеп бараһығыҙмы? Һеҙҙең ҡулығыҙға эләкмәҫ өсөн районыбыҙ халҡына нимә тип өндәшер инегеҙ?
- Эйе, социаль селтәрҙәрҙе күҙәтеп барырға тура килә. Әлеге көндә махсус хәрби операция менән бәйле һорауҙар төп урында тора. Яуаплылыҡҡа тарттырылмаҫ өсөн ярамаған пропаганда алып бармаҫҡа, ҡайҙалыр үҙ фекереңде яҙыр алдынан төплө уйларға кәрәклеге хаҡында онотмаһындар ине. Шуны ла әйтергә кәрәк – интернет селтәрендә аноним яҙған кешене асыҡлау беҙгә бер ҡыйынлыҡ та тыуҙырмай. Быны ла хәтерҙә тоторға кәңәш итәм. Иң мөһиме – һәр саҡ уяу булырға кәрәк, сөнки ҡылынған енәйәт барыбер ҡасан да булһа асыҡланасаҡ. Шулай уҡ социаль селтәрҙәрҙәге ҡайһы бер ялған мәғлүмәттәргә ышанмаҫҡа һәм һаҡ булырға тырышыу зарур.
- Районда экстремизм, терроризм буйынса статистика нисегерәк?
- Статистика буйынса экстремизм осраҡтары районда булманы. Социаль селтәрҙә генә бер осраҡ теркәлде. Уны асыҡланыҡ һәм беҙҙең район социаль селтәренә сит өлкә кешеләренең яҙыуы билдәле булды. Экстремизм һәм терроризмға бәйле мәсьәләләр буйынса беҙ ҙә, полиция хеҙмәткәрҙәре һәм Росгвардия ла тейешле саралар күрә. Шулай ҙа, бер кем дә страховкаланмаған тигәндәй, төрлө хәлдәр булып тора. Күптән түгел Ҡырмыҫҡалы мәктәбендә бер малайҙың икенсеһенә бысаҡ менән ынтылған осрағы теркәлде. Был инде мәктәптәрҙә металлодетекторҙы эшләтмәүҙәре тураһында һөйләй. Күп осраҡта уны һүндереп ҡуялар.
- Һөнәри байрамығыҙ уңайынан коллективығыҙ менән дә таныштырып үтһәгеҙ.
- Әлеге көндә татыу коллективыбыҙҙа район прокуроры, юстицияның өлкән советнигы Айҙар Исламов етәкселегендә мин, прокурорҙың өлкән ярҙамсыһы Ильгиз Сөләймәнов, әйҙәүсе белгес Луиза Батталова, водителебеҙ Ирек Кадаев, йыйыштырыусыбыҙ Йәүһәриә Ҡолғонина менән бергә хеҙмәт итәбеҙ. Хеҙмәттәштәремдең барыһын да һөнәри байрамыбыҙ менән ҡотлап, иң изге теләктәремде еткерәм. Шулай уҡ район прокуратураһында күп йылдар хеҙмәт иткән, күптән түгел ауыр сирҙән мәрхүм булған водителебеҙ Альберт Әминевты тик йылы һүҙҙәр менән хәтергә алабыҙ. Район прокуратураһында күп йылдар һәм намыҫлы хеҙмәт итеүсе хеҙмәткәрҙәребеҙ Виктория Мөхәмәтова, Рәмзиә Йәғәфәрова һәм Роза Нәзироваға оло рәхмәтлебеҙ.
- Әңгәмәгеҙ өсөн ҙур рәхмәт, Марсель Рафиҡ улы!
Розалия НАЗАРОВА әңгәмәләште.